90/11/8
4:42 ع
چوگان نوعی بازی باستانی و بسیار کهن است که روی اسب انجام می شود. آثار به دست آمده نشان می دهد که ایرانیان این بازی را ابداع کرده اند. در واقع از حدود 2500 سال پیش( از سال 525 قبل از میلاد) چوگان در ایران رواج داشته است. این بازی قسمتی از تمرینات سواره نظام ایران بوده است.
چوگان از ایران به ترکیه، کشورهای عربی، تبت، چین، ژاپن و شمال هند راه یافته است. از آنجا که هند مدت ها در استعمار انگلیس قرار داشت، انگلیسی ها نخستین اروپاییانی بودند که با این بازی آشنا شدند.آنها به شدت از این بازی استقبال کردند و در دهه 1860 میلادی تیم های ورزشی و باشگاههای چوگان بازی را در بخش های مستعمره نشین هند راهاندازی کردند. به نظر میآید که چوگان بازی برای مغول ها بسیار جالب بوده است. به خصوص که آنها اسب و سوارکاری را از داراییها و قابلیت های اصیل و مردانه می دانستند. در داستانی آمده است که مغول ها هنگام چوگان بازی، به جای گوی، از جمجمه دشمنانشان استفاده می کردند.
در بازی چوگان، دو گروه چهار نفره مقابل یکدیگر قرار می گیرند. همه بازیکنان از سوارکاران بسیار ماهرند. در واقع، برای چوگان بازی باید بیش از هر چیز در سوارکاری مهارت داشت. هر سوار چوبی (چوگان) به طول 2/1 متر در دست میگیرد که در انتهای آن تکه چوبی 20 تا 25 سانتی متری نصب شده است. این چوب را معمولاً از ساقه بامبو(خیزران) تهیه می کنند. توپ چوگان را نیز، که گوی نام دارد و کمی بزرگتر از توپ تنیس است، از ریشههای بامبو یا بید می سازند. زمین بازی مستطیلی به ابعاد 275 در 146 متر است. هر بازی چهار، شش یا هشت دوره دارد. مدت هر دور بازی نیز هفت یا هفت و نیم دقیقه است. بازیکنان باید به کمک چوبهایشان، گوی را به هدف بزنند.
از آنجا که چوگان، بازی پرشتاب و پر تحرکی است، اسبها خیلی زود خسته میشوند. به همین دلیل، بین دوره های مختلف بازی، سواران اسبهایشان را عوض میکنند و با اسبهای تازهنفس بازی را ادامه می دهند هیچ اسبی نباید بیش از دو دور در روز بازی کند. در نتیجه، هر بازیکن باید چند اسب داشته باشد تا بتواند در انتهای هر دور، آن را عوض کند. به همین دلیل، چوگان، بازی گرانقیمتی شده است و آن را سرگرمی اشراف و شاهان نامیده اند.
ثروتمندان هند گاهی به جای اسب با حیوانات دیگر به چوگان بازی میپردازند. بذای مثال، مهاراجهها و ثروتمندان جیپور، سوار بر شتر یا فیل، چوگانبازی می کنند. اما این شیوه بازی شاید بسیار مشکل تر باشد.